ویلا رُست

هنگامی‌که در شهری همچون تهران با جمعیتی در حدود 8.7 میلیون‌نفر، زندگی می‌کنیم، به یک محدوده‌ی بزرگ کلان‌شهری تعلق داریم درحالی‌که هم‌زمان نیز نیازمند احساس تعلق به مکانی دنج، آرام و مستقل به‌نام «خانه» هستیم. میزان دنجی و خودمختاری که در خانه‌های معمول شهر تهران تجربه می‌کنیم، آنچنان اندک است که افراد را اغلب به ساخت سکونتگاه‌هایی در محیط‌های بیشتر طبیعی اطراف تهران سوق می‌دهد.

با وجود قرارگیری زمین پروژه در دامنه‌های البرز و قله دماوند، موقعیت و همجواری‌های آن به‌گونه‌ایست که عملا چشم‌انداز چندانی به مناظر کوهستانی اطراف وجود ندارد. آسمان، نخستین و منحصربه‌فردترین عنصر طبیعی در چشم هر بیننده‌ای است که از تهران به بستر پروژه می‌آید. ایده‌ی به‌درون کشیدن و قاب‌کردن آسمان از اینجا نشات گرفت. فرم و فضا در این خانه با نظاره‌ و نگاه به درون شکل یافت. آنگاه خانه‌ای از دل زمین رویش یافت و رُست نام گرفت. رُست از مصدر رُستن، به معنای روییدن از زمین است.

خانه‌ی رست مکانی است میان همنشینی نور و سایه، صدا و سکوت، مجموعه‌ی روابط و استقلال. این خانه در گذاری از فضای درون و بیرون، و فضای جمعی و خصوصی تعریف شده است. مکانی که روشنایی آسمان آبی را در کنار صمیمیت خاموش یک کنج خلوت بهم پیوند می‌زند.

هدف ما معماری است که تنوع و سادگی را توامان در بر گیرد. معماری‌ای که زندگی در آن حس کنجکاوی مخاطب را بر می‌انگیزد و او را به کشف مجموعه‌ای از فضاهای صمیمی و غیرمنتظره وا می‌دارد.

خطوط محیطی بنا با توجه به هندسه و موقعیت قرارگیری زمین و با لحاظ‌کردن اثر عوامل اقلیمی شکل گرفته است. خانه‌ی رُست در ارتباط با دو حیاط، دو تراس، و یک وید-نورگیر مرکزی که به عملکردهای متفاوتی مرتبط اند، تعریف می‌شود: عملکردهایی چون: آشپزخانه، نشیمن‌های خصوصی، سالن پذیرایی، اتاق‌های خواب مستر، استخر، جکوزی، سرویس‌های بهداشتی و فضاهای پشتیبان.

نتایج مطالعات، ایده‌پردازی و پیشنهادات طراحی ما خانه‌ای را معرفی کرد که فضای درونی آن ارتباطی دائم با تعاریف متنوع فضای بیرون دارد. یک فضای بیرونی صمیمی و محفوظ که هر عضو از خانواده می‌تواند خلوت و استقلال خود را داشته باشد.

ارزشمندی و تنوع طرح ما بیشتر مبتنی بر گونه‌شناسی فضا و نور است تا اینکه مبتنی بر تنوع و ارزشمندی مصالح باشد. به این منظور و در راستای اهداف توسعه پایدار برای ساخت خانه رُست از یک متریال واحد به نام خاک کوبیده استفاده شده‌است. روشی ساده و ارزان‌قیمت که در ترکیب با دیگر تصمیات معماری به‌خوبی در راستای اهداف طراحی پایدار طرح عمل می‌کند. خاک رنگارنگ در کیلان نیز یک ماده در دسترس طبیعی است که با ظرفیت حرارتی بالایی که دارد، سدی طبیعی در برابر بادهای سرد منطقه است. همچنان که ترجمانی زیبا و کارامد از رُستن از دل زمین است.

ساخت‌وساز به روش خاکوب یک نوآوری نیست بلکه روشی کهن در تاریخ ساخت‌و‌ساز بشر است. دیوارهای گلی با کاربست روش‌های مدرن ساخت‌وساز در حال حاضر دوباره به‌عنوان راه‌حلی اقتصادی و پایدار با ردپای کوچک اکولوژیکی مطرح شده اند.